De bevolking vergrijst, het aankoopgedrag van de consument verandert steeds meer naar online en de winkels hebben het moeilijk door stijgende lasten (energiekosten, inkoopkosten, salarissen personeel) en het ontbreken van bedrijfsopvolging. Hoe zorg je er als gemeente voor dat de centrumgebieden in de kernen vitaal en leefbaar blijven? ‘Dat kan door de data uit het vierjaarlijkse Koopstromenonderzoek te gebruiken als basis voor ‘meten is weten’ in je retailvisie,’ zegt Marc Majolée, interim adviseur economische zaken/retail bij de gemeente Dronten.
Inzicht
‘De provincie initieerde in 2023 voor de tweede keer het Koopstromenonderzoek onder inwoners van Oost-Nederland. Het is een online enquête die in beeld brengt waar inwoners boodschappen doen, doelgerichte aankopen doen, recreatief winkelen en hoe tevreden ze zijn over de verschillende winkelgebieden. Zo wordt duidelijk wie, waar, wat en waarom koopt. Daarnaast brengt het onderzoek in beeld hoe het winkelgebied presteert. Op bijvoorbeeld de aanwezigheid van horeca, maar ook groen, parkeren en bereikbaarheid. Daarvoor geven inwoners een oordeel in de vorm van een cijfer. Zo ontstaat een goed beeld van het functioneren van het winkelgebied als geheel.
Ontwikkeling volgen
‘Vroeger wilde elke wethouder wel een winkelcentrum nalaten,’ lacht Marc. ‘Dat leverde vaak centrumgebieden op met te veel aanbod, niet passend bij de vraag uit het gebied. Daarom hebben provincies het Koopstromenonderzoek naar zich toe getrokken. De meerwaarde van het Koopstromenonderzoek is dat het elke vier jaar wordt uitgevoerd. Zo ontstaat er een tijdreeks en kan je de ontwikkeling volgen: gaan we vooruit of juist achteruit?’
‘Voor de nieuwe retailvisie van de gemeente Dronten hebben we daarom eerst de uitkomsten van het Koopstromenonderzoek afgewacht. Welk inzicht het ons gaf? Dat inwoners van Swifterbant weinig binding hebben met hun eigen winkelcentrum. Slechts 67% van de inwoners doet de boodschappen in het eigen dorp. Terwijl dat gemiddelde in andere centra in Dronten en Biddinghuizen op 80% of hoger ligt. Verder geven inwoners bijvoorbeeld aan dat het aanbod van grote woonzaken en doe het zelf- en woonwinkels op het bedrijventerrein te versnipperd is en dat ze een tuincentrum missen.’
Aan de slag
‘De uitkomst van het Koopstromenonderzoek bevestigt dat we vooral aan de slag moeten met het centrumgebied van Swifterbant. Hoe we dat gaan aanpakken? Door het te koppelen aan andere ontwikkelingen zoals woningbouw, een concentratie van scholen en andere ontmoetingsfuncties. We maken nu scenario’s op en gaan hierover in gesprek met de ondernemers en vastgoedeigenaren. Want uiteindelijk moeten zij de schouders er met elkaar onder zetten. Als gemeente ondersteunen we hen daar waar we dat het beste kunnen. Met welk doel? Om met elkaar van het centrum van Swifterbant een vitaal en toekomstbestendig centrum te maken,’ sluit Marc af.