Archeologiebeleid van Flevoland

Flevoland, de jongste provincie van Nederland, heeft net als de andere provincies een belangrijke taak: het behoud en de bescherming van cultureel erfgoed. Archeologie speelt daarbij een sleutelrol. Juist in een provincie met recent aangelegd landschap en bebouwing, speelt archeologie een belangrijke rol bij het ontdekken van ons veel ouder verleden.

Provincie Flevoland neemt haar verantwoordelijkheid voor de bescherming van archeologisch erfgoed zeer serieus. Met een vooruitstrevend archeologiebeleid zet de provincie zich in voor het behoud en de bescherming van haar unieke erfgoed. Dit beleid weerspiegelt niet alleen de rijke geschiedenis van Flevoland, maar vormt ook een essentieel onderdeel van de identiteit van de provincie.

Wat doet provincie Flevoland concreet? 

1. Toetsing bij vergunningverlening  

Bij de vergunningverlening voor grondwerkzaamheden controleert provincie Flevoland de archeologische aspecten. Dit zorgt ervoor dat belangrijke archeologische vindplaatsen niet onopgemerkt blijven. En voorkomt dat waardevolle vondsten verdwijnen, voordat ze onderzocht zijn. 

Provinciaal Archeologisch Depot Flevoland  

Alle archeologische vondsten die in Flevoland worden gevonden, zijn eigendom van de provincie. Deze vondsten worden beheerd in het Provinciaal Archeologisch Depot, dat gevestigd is in Erfgoedpark Batavialand. Hier worden de vondsten niet alleen veilig opgeslagen, maar ook toegankelijk gemaakt voor het publiek. Dit biedt bezoekers en wetenschappelijk onderzoekers de kans om meer te leren over de rijke geschiedenis van de provincie. 

2. Toezicht op gemeenten

De provincie houdt toezicht op de gemeenten in Flevoland en hun uitvoering van archeologische taken. Dit toezicht is belangrijk om ervoor te zorgen dat het archeologisch erfgoed op de juiste manier wordt beschermd. 

3. Archeologische bronnen en data

De provincie heeft de archeologische vindplaatsen vastgelegd op een Cultuurhistorische Waardenkaart. Deze kaart helpt bij het identificeren van belangrijke locaties en gebieden die extra bescherming verdienen. De meest bijzondere plekken zijn opgenomen in de provinciale omgevingsverordening, waar ze met een vergunning extra beschermd zijn.  

De provincie is daarnaast de beheerder van de Scheepsarcheologische Database Flevoland (SDF4). Dit is een database met daarin een zo compleet en betrouwbaar mogelijk overzicht van de belangrijkste eigenschappen van de Flevolandse scheepswrakken. De inhoud staat ter beschikking aan onderzoekers, beleidsmedewerkers en het bredere publiek.  

4. Kennisdeling en educatie

Provincie Flevoland hecht waarde aan het beschermen van archeologisch erfgoed, en maakt het verleden toegankelijk voor een breed publiek. Door kennis te delen en mensen te inspireren, zorgt de provincie ervoor dat de rijke geschiedenis van Flevoland een levendig onderdeel blijft van de identiteit van de regio. Dit gebeurt op verschillende manieren. Hieronder enkele voorbeelden toegelicht:  

  1. Ondersteuning van vrijwilligers 

Flevoland ondersteunt actief de Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie (AWN Afdeling Flevoland). Deze vrijwilligers spelen een cruciale rol in het behoud en de documentatie van archeologisch erfgoed. Dankzij hun inzet blijft de geschiedenis van de provincie zichtbaar en levend.

  1. Markering van scheepswrakken

Flevoland benadrukt de rijke maritieme geschiedenis met palen die de locaties van scheepswrakken markeren. Inwoners en bezoekers ontdekken en waarderen zo de sporen van het verleden in het landschap.

  1. Lespakket paleontologie  

De provincie heeft voor basisschoolkinderen een educatief lespakket ontwikkeld. Dit lespakket maakt jonge leerlingen bewust van duizenden jaar oude geschiedenis van hun omgeving en betrekt hen actief bij het ontdekken ervan.

  1. Innovatie in de archeologie  

De provincie zet zich actief in voor innovatie in de archeologie. In 2024 droeg de provincie bij aan een experimenteel onderzoek op een toekomstige woningbouwlocatie. Daarbij gebruiken onderzoekers een drone voor geofysisch onderzoek. Zonder de bodem te verstoren, werd in korte tijd het diepe prehistorische landschap zichtbaar gemaakt met digitale technieken.

  1. Archeologie in Flevoland: uitdagingen en oplossingen

Flevoland staat voor grote archeologische uitdagingen: klimaatverandering, verstedelijking, de energietransitie en infrastructurele werken. Deze kunnen een bedreiging vormen voor het archeologisch erfgoed. Daarom is het belangrijk om een balans te vinden tussen het behoud van dit waardevolle erfgoed en de ontwikkeling van de regio.  

Provincie Flevoland werkt met gebiedspartners samen om in een vroeg stadium van planvorming aandacht te geven aan archeologie. Deze aanpak bevordert niet alleen de bescherming van archeologisch erfgoed, maar verhoogt ook de bewustwording van de waarde ervan binnen de gemeenschap.  

De provincie nodigt iedereen uit om samen te werken aan een duurzame ontwikkeling, waarin het verleden een belangrijke plaats blijft innemen.