Op de plek waar je woont, moet je je thuis voelen. Dat geldt ook voor mensen met een geestelijke of lichamelijke beperking. Lange tijd was het gebruikelijk om deze groep op aparte locaties bij elkaar te laten wonen. Gelukkig zijn er steeds meer mooie initiatieven die laten zien dat deze manier van begeleid wonen achterhaald is. Dat een samenleving waar iedereen kan meedoen, een samenleving is waar mensen naar elkaar omkijken en zich dieper met elkaar verbonden voelen. Vanuit de visie ‘Eerst de mens, dan de beperking’, draagt zorgorganisatie Philadelphia bij aan de inclusieve samenleving. Zij geven hun visie gestalte door hun cliënten bewust in de wijk onder te brengen. Zo kunnen zij ook hun steentje bijdragen aan de kwaliteit en leefbaarheid van hun buurt.
Community building
Aan een doorgaande weg in Almere-Buiten, vlakbij het winkelcentrum vind je de woonlocatie Borneostraat. Hier wonen 36 mensen met een verstandelijke beperking. Hun appartement bestaat uit een slaapkamer, woonkamer, keukengedeelte en badkamer. Voor de herkenbaarheid heeft elke verdieping zijn eigen kleur. Een gezamenlijke woonkamer zorgt ervoor dat sfeer huiselijk aanvoelt. Overdag is iedereen naar zijn werk of dagbesteding. Buiten werktijd zijn bewoners buren van elkaar die samen, met begeleiding, vrijwilligers en familieleden zorgen voor het reilen en zeilen op hun locatie.
Zorglocatie als thuis
Roel Wieringa manager Zorg en Begeleiding “Je merkt dat er een kentering plaatsvindt in het denken over onze cliënten en dat biedt kansen. We vinden het belangrijk dat een zorglocatie voelt als thuis. Daarom beperken we ons niet alleen tot de woonruimte en het leveren van de benodigde zorg wanneer we een nieuwe zorglocatie openen. We richten ons op het ontwikkelen en tot stand brengen van nieuwe verbindingen met de buurt. Dit noemen we Community building. Het gaat over versterken, stimuleren en aanmoedigen van het samenleven in de buurt. Over buren en buurtbewoners die elkaar kennen, vertrouwen en helpen. Want onbekend, maakt onbemind”. Als mensen bij elkaar betrokken zijn, nemen ze zorg van elkaar over. Zonder dat dit expliciet gevraagd hoeft te worden. Ook het omgekeerde is waar; als er geen onderlinge vertrouwen is, kijken mensen niet of nauwelijks naar elkaar om. Met Community building slaat Philadelphia een brug tussen bewoners.
Samenwerken zorgt voor gedeeld eigenaarschap
Jaren geleden schreef de gemeente Almere een prijsvraag uit waarmee ze de bewoonbaarheid en leefbaarheid van de Oslostraat wilden verbeteren. Hierdoor kreeg Philadelphia een eerste kans om te bewijzen dat hun visie bijdraagt aan een betere buurt. Wieringa “We presenteerden een plan waarbij we samen met onze cliënten en de buurt aan de slag gingen. De huizen werden gerenoveerd en risicogroepen werden beter verspreid. Daarnaast keken we naar de behoeften, passies en vaardigheden zodat bewoners elkaar kunnen helpen. We faciliteerden samenwerking en dat partijen elkaar weten te vinden. Dit was zo’n groot succes dat we nu standaard bij nieuwbouwprojecten proberen om een aantal cliënten van ons te huisvesten. Dus niet meer in aparte gebouwen, maar tussen andere bewoners. Op deze locaties wonen ze niet alleen, maar helpen ze bijvoorbeeld ook. Zo is er een locatie waar onze cliënten helpen in de wasruimte van het gebouw”.
Samenwerken met ouders
Wanneer er een nieuwe client aan de Borneostraat komt wonen, wordt er een team rondom hem ingericht; Team Tom. Dit team is bedoeld om de client zo goed mogelijk te kunnen helpen. Waarbij iedereen ondersteunt vanuit zijn of haar eigen kennis en kunde. Wieringa “We hebben goed zicht op waar de behoeften zitten en hoe iemand zich wil ontwikkelen. Zo kijken we binnen een team welke vaardigheden er zijn. En wanneer nodig worden teamleden ondersteunt met extra trainingen”. Ouders worden door Philadelphia snel bij nieuwe woningprojecten betrokken. “Voordat een kind gehuisvest wordt, organiseren we verschillende informatiebijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten, komen allerlei onderwerpen en thema’s aan bod waar een jongvolwassene mee te maken kan krijgen. Zoals zorg op afstand via Digicontact, seksualiteit of rouw en verlies. We regelen overbruggingszorg waarbij we kijken wat een bewoner nodig heeft om de overstap naar zelfstandig wonen te kunnen maken. Tegelijkertijd kijken we ook naar hoe bewoners met elkaar omgaan. Waar ze goed in zijn en waar er eventueel nog hulp en ondersteuning nodig is. Doordat we medewerkers ruim voordat ze aan de slag gaan, begeleiden en inwerken kunnen we ook echt kwaliteit bieden”.
Oplossing voor druk op de arbeidsmarkt
Het liefst huisvest Philadelphia verschillende cliënten op hun locaties. Zodat de buurt ook kennis kan maken met zo veel mogelijk verschillende mensen en er bekend mee raakt. Door bij de start van een woningproject al intensief met gemeenten, buurt en woningcorporaties samen te werken, ontstaat er een dieper gevoel van eigenaarschap. Partijen voelen zich samen meer verbonden en verantwoordelijk. Ook het bouwen van zorgwoningen staat in de hedendaagse woningmarkt onder druk. Tot 2030 verwacht Philadelphia nog zo’n 4 andere projecten bij te kunnen bouwen. Wieringa “We kunnen in de toekomst ook nog in regio uitbreiden. Tegelijkertijd lopen we ook aan tegen de tekorten in de zorg. Maar als we de buurt rondom onze cliënten kunnen mobiliseren, ontlasten we daarmee ook de zorg. Dan kan de buurt bepaalde taken op zich nemen door sterkere banden te creëren, bouwen we ook aan een sterkere samenleving”.