Stedelijke regio´s vormen in toenemende mate de motoren van de economie. Regiovorming verloopt niet vanzelf optimaal. Overheden kunnen het verschil maken door op slimme manier de goede voorwaarden te creëren voor economische groei. In 2030 en verder heeft Flevoland een aantal voorzieningen dat op bovenregionaal niveau van excellente kwaliteit is.
Opgave
Gemeente- en provinciegrenzen zijn lijnen op de kaart. Het zijn bordjes in de wegberm. In het leven van mensen hebben ze nauwelijks een betekenis. We wonen in de ene plaats, reizen dagelijks op en neer naar ons werk. We stappen in het weekend in de auto om op stap te gaan. Hetzelfde geldt voor bedrijven. Zij verhouden zich tot andere bedrijven. Die kunnen om de hoek zijn, maar ook aan de andere kant van de wereld. Deze netwerken van mensen en bedrijven lopen dwars door elkaar heen. Ze trekken zich niets aan van bestuurlijke grenzen.
Goede voorwaarden creëren
Stedelijke regio´s vormen in toenemende mate de knooppunten van netwerken. De kracht van regio’s neemt toe door de continue instroom van mensen en bedrijven. De regio’s zijn belangrijke motoren van de economie en van groot belang voor de regionale en nationale welvaart. Regiovorming verloopt niet vanzelf optimaal. Overheden kunnen het verschil maken door op een slimme manier de goede voorwaarden te creëren. Dit richt zich onder meer op:
- Zorgen voor goede verbindingen en het creëren van knooppunten in netwerken. Het gaat om bestaande verbindingen over land en water of door de lucht en nieuwe verbindingen. Het vergt continue een alertheid op het tijdig aanhaken bij opkomende netwerken. Nieuwe technologieën kunnen leiden tot een andere ordening. Denk aan de intrede van internet. En wellicht in de toekomst de invloed van smart mobility.
- Zorgen voor een goede positie in het netwerk door een kwaliteit te bieden met een bovenlokale aantrekkingskracht. Een voorbeeld: doordat steden met elkaar een regio vormen, hoeft niet elke afzonderlijke stad een compleet voorzieningenaanbod te hebben. Steden in de regio kunnen zich specialiseren. Denk aan culturele hotspots, logistieke knooppunten, excellente woonsteden etc. Door specialisatie vullen steden elkaar aan.
Betekenis voor Flevoland
Ook Flevoland maakt deel uit van vele netwerken. Zij functioneren op verschillende schaalniveaus: lokaal, (boven)regionaal of zelfs (inter)nationaal. Sommige draaien op volle kracht, anderen zijn in opkomst. In Flevoland springen de volgende krachtige bovenlokale netwerken in het oog:
- De Noordelijke Randstad is een metropool. Het vormt een internationaal kerngebied, waar vele netwerken bij elkaar komen. Het is de nationale economische motor. Hierin vormen Almere en Lelystad knooppunten. Zij zijn gelegen op de corridor Schiphol – Amsterdam – Almere – Lelystad. Het belang en de functionaliteit van de knooppunten Almere en Lelystad neemt toe. Via de versterking en uitbreiding van de corridor Schiphol – Amsterdam – Almere – Lelystad (weg en spoor) zullen de posities van beide steden verder worden versterkt en hiermee van groter belang worden voor de Noordelijke Randstad.
- Lelystad Airport is een opkomende internationale poort voor luchtvaart. Dit knooppunt krijgt een toenemende betekenis voor de Noordelijke Randstad, Overijssel (o.a. Zwolle), Gelderland (o.a. Noordelijke Veluwerand) en het noorden van Nederland.
- Flevoland heeft langs de kust een rijk aanbod van natuur- en watergebieden. Deze gebieden, gemarkeerd met attractiepunten zoals havens, stranden, Marker Wadden, Bataviastad, Eemhof en Walibi, hebben een aantrekkingskracht voor recreatie en toerisme op bovenregionaal niveau.
- In Flevoland is de agrosector – evenals de visserij op Urk – een speler op wereldniveau. Dit heeft zijn eigen specifieke netwerk. Meer over de agrosector bij de opgave Landbouw: Meerdere Smaken.
Ambitie
In 2030 en verder heeft Flevoland een aantal voorzieningen dat op bovenregionaal niveau van excellente kwaliteit is. Voorzieningen met een aantrekkingskracht en een reputatie die over de provinciegrenzen heen gaan. Het gaat onder meer om Lelystad Airport, excellente woonmilieus in Almere en Lelystad, prachtige groenblauwe natuur- en recreatiegebieden langs de waterrijke randen van de polder en de toplandbouw. Grotendeels zijn dit ook de oorspronkelijke krachten van Flevoland. De polder is ingericht voor landbouw, wonen en recreatie met een bovenlokale betekenis. Met deze ambitie geven we een eigentijds vervolg aan deze oorspronkelijke opzet van Flevoland. De economische krachten van de Noordelijke Randstad (Amsterdam, Utrecht, Gooi en Amersfoort) en Zwolle strekken – onder andere via corridor- en knooppuntontwikkeling – steeds verder en intensiever de polder in. Flevoland is optimaal aangesloten op de diverse (infrastructurele) netwerken. Hiermee wordt onze positie in de netwerken versterkt en daarmee de positie van de Flevolander. Koers Op (boven)regionaal niveau uitblinken met woonmilieus, economische activiteiten of recreatieve en toeristische voorzieningen kan alleen in een goed samenspel met vele partners. Telkens onderzoeken we per opgave met welke partners we de ambitie kunnen waarmaken. Hierbij richten we ons op de volgende lijnen:
Excellente woonmilieus
Excellente woonmilieus in Almere en Lelystad: beide steden kennen hun oorsprong om bevolkingsdruk van de Noordelijke Randstad op te vangen. Hiervoor heeft Almere een nationale opgave. Haar regionale knooppuntfunctie en hiermee betekenis voor de internationale concurrentiepositie van de Noordelijke Randstad wordt met deze opgave vergroot. De kwaliteit van de woonmilieus gaan we met partners doorontwikkelen tot excellente woonmilieus. Woonmilieus die een (boven)regionale aantrekkingskracht hebben en verdergaand zijn opgenomen in het netwerk via snelle verbindingen met Amsterdam (onder andere verbrede A6, Flevolijn, IJmeerlijn) en Utrecht (onder andere verbrede A27 en openbaar vervoerlijn). Bij excellente woonmilieus gaat het om een prachtige omgeving met veel groen, water en natuur. Maar ook alle andere kenmerken van excellentie zoals uitstekend onderwijs, goede voorzieningen, veiligheid en sociale samenhang. Kortom, een omgeving waar mensen zich ontplooien, ontwikkelen en ontspannen.
Lelystad Airport
De uitbreiding van Lelystad Airport is een motor voor de economie. Samen met partners gaan we deze motor op tempo en kracht brengen. Dit is een kracht met bovenregionale betekenis. Goede verbindingen met de omliggende regio’s (o.a. Zwolle en Noordrand Veluwe) zijn essentieel. Hiermee ontwikkelt Lelystad Airport zich tot een knooppunt in het netwerk. De economische kansen van dit knooppunt kunnen we benutten met een arbeidsmarkt, die hierbij aansluit en ruimte biedt voor economische en innovatieve activiteiten.
Blauwgroene slinger
Rondom de polders van Flevoland liggen vele natuur- en watergebieden. Ze vormen een blauwgroene slinger van grote ecologische en recreatieve waarde, verrijkt met diverse bijzondere voorzieningen. De voorzieningen voor recreatie en toerisme vergen continu aandacht om in de markt te blijven. Stap voor stap gaan we met partner de kwaliteiten van deze gebieden op een volgend hoger niveau brengen. Zodanig dat ze op een eigentijdse wijze en passend bij het Verhaal van Flevoland, hun bovenregionale betekenis versterken. Bijvoorbeeld het Nationaal Park Nieuw Land, het Blauwe Hart van de Randstad en de oostelijke recreatieve rand van Flevoland uitlopend in de Noordoostpolder (onder andere Waterloopbos en Schokland).
Basisvoorwaarde en nieuwe kansen
Goede (infrastructurele) verbindingen met de bovenregionale netwerken zijn bepalend voor nieuwe kansen die zich vanuit deze netwerken aandienen voor Flevoland. Hiervoor blijven we met partners deze verbindingen – bestaand en nieuw – ontwikkelen. Tevens houden we de ontwikkelingen in de bovenlokale netwerken in de gaten. Zij zijn in grote mate bepalend voor kansen die zich aandienen voor nieuwe economieën. Een aantal kansen hebben we in beeld. Hiertoe behoren onder meer de ontwikkeling van de regio Zwolle en het maritieme netwerk waarin we door de (boven)regionale havenontwikkelingen bij Lelystad en Urk een positie hebben. Maar ook zullen zich ontwikkelingen aandienen waarin ondernemingen nieuwe economische perspectieven zien en de ambitie hebben om hiermee aan de slag te gaan. Deze ontwikkelingen gaan we op de voet volgen en waar deze op (boven)lokaal niveau profijtelijk en interessant zijn, zullen we dit faciliteren.
Hoe verder?
De aanpak van regionale kracht vergt een hechte samenwerking met partners. Per opgave (excellente woonmilieus Almere en Lelystad, Lelystad Airport en Blauwgroene Slinger) gaan we met partners de aanpak programmatisch uitwerken. In deze programma’s benaderen wij de opgaven vanuit bovenlokaal perspectief, de effecten die we op dit niveau willen bereiken en de wijze waarop we deze gaan realiseren. Cruciale factoren hierbij zijn analyse van de opgave en kansen, realisatiestrategie en juiste mix van partijen die bereid zijn de krachten te bundelen en instrumenten in te zetten. Het zijn allen opgaven die een langetermijninzet vergen.