Station Lelystad binnenkort Rijksmonument
9 sep 2025

- Deel dit artikel
9 sep 2025
Als alles goed gaat heeft het station van Lelystad over een half jaar de status van Rijksmonument. Het markante gebouw heeft de shortlist van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed gehaald in de Post 65 lijst. Op deze lijst staan 15 jonge objecten die gebouwd zijn tussen 1965 en 1990. Een groot deel van onze leefomgeving is gebouwd in deze periode, en het komt nu in de fase dat er verduurzaming en aanpassingen voor nodig zijn. Daarom is het goed om te bekijken wat deze periode voor de samenleving heeft betekend, en hoe het nu wordt ervaren. De 15 jonge monumenten in spé zeggen samen iets over de rijkheid van de tijd waarin ze gebouwd werden.
Zo ook station Lelystad. De markante rood-blauwe glazen kolos met groene accenten werd bij de oplevering in 1988 door de NS ‘ons crystal palace’ genoemd. Net zo bijzonder als het iconische glazen paleis dat werd neergezet voor de Wereldtentoonstelling van 1851 in Londen. Dit omdat het na een moeilijke periode voor de NS hoop en optimisme over de toekomst moest uitstralen. Bij een nieuwe hoofdstad past een speels futuristisch station. Dat kwam allemaal bij elkaar in de ‘high tech’ architectuur van Peter Kilsdonk. Uiteindelijk had hij een reeks van zulke stations ontworpen, waaronder de meeste Almere stations en Duivendrecht.
De meningen over het station zijn vanaf het begin al verdeeld. Waar sommigen het ervaren als een ‘spuuglelijk, walgelijk station’, genieten anderen juist van hoe uniek het gebouw is met zijn technische vormgeving. Vast staat dat het een bijzonder gebouw met een bijzonder verhaal is, en dat werd al vanaf het begin in binnen- en buitenland gezien. Zie bijvoorbeeld de Italiaans-Belgische zanger Rocco Granata, die een jaar na de opening het station sierde met zijn dansers voor de opname van een videoclip voor zijn hit “Marina (Remix ‘89’)”. De tekst heeft vrij weinig te maken met stations, maar het moderne station was simpelweg goed decor voor zijn geüpdatete hit uit 1959.
De Post 65 periode heeft nog niet veel fans in Nederland. Maar dat is voor de RCE juist een reden om zulke gebouwen te koesteren. Er is nu misschien niet veel waardering voor gebouwen als het station van Lelystad. Maar het is makkelijk om iets te slopen omdat het niet mooi wordt gevonden. Bovendien komt waardering vaak met de jaren: gebouwen uit de 19e eeuw werden lange tijd als ‘oninteressant’ gezien. Door in kaart te brengen wat je hebt en daar dingen van te behouden blijf je een beeld houden over hoe een bepaalde periode is geweest. Als we onze symbolen niet koesteren wissen we voortdurend de sporen uit van hoe wij zijn geworden als maatschappij.
Meer lezen over station Lelystad? In de kennisbank van de RCE kun je goed kennismaken!