Vergunning voor aalvisserij met hoekwant in IJsselmeergebied

Afgelopen jaar is onderzoek gedaan naar de effecten van aalvisserij met hoekwant op beschermde vogels in het IJsselmeergebied. Een hoekwant is een lange vislijn, met daaraan kortere lijnen met haken en aas. Het onderzoek laat zien dat negatieve effecten niet helemaal uit te sluiten zijn. Daarom is aalvisserij met hoekwant op het IJsselmeer, Markermeer en in de Randmeren voortaan alleen nog met vergunning mogelijk. Voor de periode 2025 tot en met 2030 krijgt de visserijsector een vergunning voor deze vorm van aalvisserij.

De provincies rond het IJsselmeer, Markermeer en de Randmeren hebben in het visseizoen van 2024 in samenwerking met de visserijsector, natuurorganisaties, Rijkswaterstaat en het Ministerie van LVVN een onderzoek laten uitvoeren. Deze betrokken provincies zijn Friesland, Flevoland, Gelderland, Noord-Holland, Utrecht en Overijssel. Provincie Flevoland is het bevoegd gezag namens alle andere overheden als het gaat om vergunningverlening. Provincie Friesland was opdrachtgever voor het onderzoek namens de provincies.

Resultaten onderzoek

Bij het onderzoek zijn verschillende voorzorgsmaatregelen getroffen. Zo moest eventuele bijvangst aan boord gehouden worden, mochten levende vissen met haken niet teruggezet worden in het water en moesten vislijnen, afval en ander materiaal naar aangewezen plekken worden gebracht. Het onderzoek liet zien dat er geen vogelslachtoffers vallen als onder deze maatregelen wordt gevist. Wel zijn haken met lijnen gevonden in broedkolonies van aalscholvers op eiland De Kreupel.

Verantwoordelijk gedeputeerde Harold Hofstra is blij met dit onderzoek en de uitkomsten: “Ruimte om te kunnen vissen is belangrijk in Flevoland. We moeten daarbij wel een goed beeld hebben van de effecten van deze vismethodes op de natuur en dan specifiek de vogels. Door dit onderzoek hebben we een goed beeld van de effecten en bieden we perspectief aan de IJssel- en Markermeervisserij."

Vergunning

De onderzoeksresultaten en mogelijkheden voor een vergunning zijn besproken met de visserijsector. Die heeft vervolgens een opdracht gegeven voor een passende beoordeling en een vergunning aangevraagd. De aanvraag lag van 15 april tot en met 27 mei 2025 ter inzage bij provincie Flevoland en is inmiddels toegekend. De voorzorgsmaatregelen die in het onderzoek van toepassing waren, zijn ook in de vergunning opgenomen.

“Samen met de visserijsector, natuurorganisaties en overheden blijven we ons inzetten voor een duurzame en verantwoorde visserij. De bescherming van onze kwetsbare vogelsoorten is daarbij van groot belang, zo ook in het IJsselmeergebied. Door de invoering van een vergunningplicht voor de aalvisserij met hoekwant, kunnen we de impact op deze beschermde soorten beter beheersen en de biodiversiteit in onze gemeenschappelijke wateren waarborgen”, aldus gedeputeerde Harold Hofstra.

Verlengen Natura 2000-beheerplan

Aanleiding voor dit onderzoek was het verlengen van het Natura 2000-beheerplan voor het IJsselmeergebied begin 2024. In dit beheerplan staan een aantal vrijstellingen voor activiteiten op en rond het IJsselmeer, waaronder voor bepaalde vormen van visserij. Een vrijstelling betekent dat voor deze activiteiten geen vergunning nodig is. Voor aalvisserij met hoekwant gold dat ook. Omdat het ten tijde van de verlenging niet uit te sluiten was dat deze vorm van aalvisserij effecten op beschermde vogels had – een belangrijke voorwaarde voor een vrijstelling -, is die vrijstelling vorig jaar niet meer meegenomen in het beheerplan. Voor andere vormen van aalvisserij, bijvoorbeeld met fuiken, blijven de vrijstellingen wel gelden.