Ecoveldlaan kan gerust zijn met dubbele check

In Flevoland worden de komende twee jaar een aantal lokale waterzuiveringssystemen getest. Dat gebeurt in het kader van het WaterLab Flevoland. Kleinschalige systemen die het afvalwater van huishoudens en bedrijven zuiveren en geschikt maken voor hergebruik of schoon oppervlaktewater. Een proeftuin met systemen die betaalbaar zijn en bewoners en bedrijven keuzevrijheid bieden in welke zuiveringsmethode men wil.

Aanjagen innovaties

De provincie Flevoland, Waterschap Zuiderzeeland en de gemeenten in Flevoland willen met deze proeftuin innovaties in de waterketen aanjagen. In een tijd waarin zuinig moet worden omgegaan met schoon leidingwater kunnen deze waterzuiveringssystemen uitkomst bieden. De waterkwaliteit van het oppervlaktewater wordt ermee verbeterd, de waterketen wordt verduurzaamd en Flevoland loopt voorop in het bieden van oplossingen voor watervraagstukken, regionaal, nationaal en internationaal.

Praktijktesten

Leveranciers zijn gevraagd om met hun innovatieve systemen mee te doen aan WaterLab Flevoland. Een jury heeft negen systemen goedgekeurd. De komende periode worden de systemen geplaatst en in gebruik genomen. Dan start ook de tweejarige monitoring. In een serie artikelen vertellen we welke praktijktesten gedaan worden en wat de resultaten zijn. De tweede is: het project Ecoveldlaan. 

Meerdere huizen

AkaNova is het bedrijf dat het afvalwaterzuiveringssysteem voor de kavelvereniging Ecoveldlaan gaat verzorgen. Daar worden 38 huizen op aangesloten. “Het is een ondergronds systeem dat het water biologisch zuivert,” legt Ton Koekkoek van AkaNova uit. “Na de biologische zuivering door bacteriën vindt er nog een tweede zuivering plaats. Daarbij gaat het afvalwater door een membraan, waarbij gebruik wordt gemaakt van nanofiltratie.” Daardoor kunnen op nog fijnere schaal allerlei ongewenste deeltjes uit het water worden gefilterd.

Luchtfoto van de huizen aan Ecoveldlaan Almere Oosterwold

Schoner afvalwater door dubbele zuivering en sensoren

Het unieke van het systeem is dat er gebruik wordt gemaakt van sensoren, die het proces in de gaten houden. “Dat betekent dat we de werking van het systeem online kunnen monitoren, vanuit kantoor en op locatie, en dat het systeem zich ook zelf kan bijsturen.” Daarnaast wordt nog gewerkt aan een sensortechnologie die niet alleen het proces, maar ook de kwaliteit van het water in de gaten houdt. “Daarbij monitoren we het water dat erin gaat, het water dat uit de eerste zuivering komt en het volledig gezuiverde water. We zijn daarmee nu nog in een testfase, maar we hopen dat dat systeem eind dit jaar gereed is en ook hier toegepast kan worden.”

Uitdagend project

AkaNova heeft een paar duizend afvalwaterzuiveringssystemen in het land, maar beschouwt dit toch als ‘een behoorlijk uitdagend project’. “Dat zit hem met name in die sensortechnologie. Door online te kunnen monitoren en bijsturen kun je eventuele storingen voorkomen of oplossen. Het betekent ook dat je een veel efficiëntere inzet kunt plegen. Er ontstaat bijvoorbeeld slib, dat af en toe weggehaald zal moeten worden. Op deze manier weten we wanneer we in actie moeten komen.” Het gezuiverde afvalwater is ‘ongelooflijk zuiver’, weet Koekkoek. “Je zou het prima kunnen gebruiken voor het doorspoelen van het toilet of de wasmachine. Dat levert al snel een waterbesparing van 50 procent op.”

Ton Koekoek van AkaNova heeft een van de sensoren in zijn hand.

Op de foto: Ton Koekoek van AkaNova met een van de sensoren.

Eigen riool

Dennis Menting van de kavelvereniging Ecoveldlaan is blij met het systeem. “Bij ons gaat het fungeren als een soort van riool. In Oosterwold moet je alles zelf regelen, dat is de opzet van de wijk. We zijn er daarom als collectief ingestapt. Omdat we een collectief vormen, kwam het waterschap met het verzoek om gezamenlijk één zogenaamde iba (individuele behandeling van afvalwater) te realiseren met een lokaal rioolsysteem. We vormen een heterogene groep van gepensioneerden, één- en tweeverdieners en gezinnen Dat betekent dat we meer water gebruiken op verschillende momenten en dat er dus meer en regelmatiger toevoer is van afvalwater. Daardoor zal ons systeem beter werken dan de individuele iba’s die je nu veel ziet in Oosterwold. Reden voor ons om in te stemmen met het verzoek en de reden waarom we in het Waterlab zitten.”

Afspraak is afspraak

Hoewel het gezuiverde water schoon genoeg is om de was mee te doen, gebeurt dat niet. “Daarvoor zouden aparte leidingen moeten worden aangelegd. Het gezuiverde water wordt nu geloosd in de vijver en wordt via onze sloot naar de watergang van het waterschap afgevoerd, waardoor het weer terugkeert in het oppervlaktewater. Ons is verteld dat het zo schoon is, dat je erin zou kunnen zwemmen. En we kunnen er de planten en de bomen mee water geven.” Ofschoon Menting vertrouwen heeft in het systeem, is het ook wel spannend. “We hebben ten slotte wel met het Waterschap en de gemeente afgesproken dat we zuiver afvalwater leveren. Aan die afspraak moeten we ons dus houden.”

Dubbele check

De ‘dubbele check’ die onderzoeksbureau het Centre of Expertise Water Technology (CEW) uitvoert op het inkomende en uitgaande water moet de bewoners die zekerheid geven. “Het is inderdaad een dubbele check, want AkaNova houdt door middel van de sensortechnologie zelf ook de waterkwaliteit bij,” zegt Bob van Bijnen van CEW. “Voor hen is het ook interessant dat wij de waterkwaliteit monitoren, omdat zij zo hun gegevens naast die van ons kunnen leggen en kunnen vergelijken. Als er dan afwijkingen zouden zijn, kun je opsporen waar dat door komt.” Koekkoek bevestigt die toegevoegde waarde.

Diverse groep gebruikers

Het feit dat de groep bewoners die er gebruik van gaat maken zo divers is, maakt het in zekere zin voor CEW ook spannend. “Bij een homogene groep bewoners, zoals tweeverdieners, zijn de pieken in afvalwaterlozing ’s ochtends en ’s avonds. Hier zal het de hele dag door zijn. Maar door de diversiteit kunnen er ook andere stoffen in het afvalwater terecht komen. Denk bijvoorbeeld aan medicijnresten. Dan is het spannend om te zien hoe het systeem daar mee omgaat.”

Testen en vergelijken

Voor de rest is de rol van CEW vooral technisch van aard. “We zullen, net als bij de andere systemen, de kwaliteit van het in- en uitgaande water monitoren. De eerste twee maanden dat het systeem in werking is doen we dat nog niet, omdat er dan nog fluctuaties kunnen plaatsvinden. Daarna houden we het een jaar goed in de gaten. Vervolgens zullen we het systeem ook aan een aantal stresstesten onderwerpen: wat doet het als er erg veel water wordt geloosd? Wat als dat juist opvallend minder is? Wat als er opeens veel chemicaliën van een bepaalde soort in het water zitten? Wat als het afvalwater wat zuurder is dan normaal?” Die testen zijn niet anders dan bij de andere systemen. “Dat moet ook, want aan het einde van de proefperiode van twee jaar moeten we de resultaten van de verschillende systemen naast elkaar kunnen leggen. Dan moeten de omstandigheden voor iedereen ook gelijk zijn, anders kun je geen eerlijke vergelijking maken.”

Resultaten

De komende maanden worden ook andere systemen ingebouwd en start de praktijktest. Na twee jaar worden alle testresultaten van de systemen bekend gemaakt in een catalogus. Bewoners en bedrijven krijgen zo een overzicht van hoe de systemen in de praktijk werken en welk systeem het beste bij hun past.